Αρχική


Στο λεύκωμα που εκδόθηκε μετά το τέλος του 11ου Παγκοσμίου Τζάμπορη του 1963 με τίτλο «Χρυσές Σελίδες του Μαραθώνος» (Golden Leaves of Marathon) αναφέρεται στην εισαγωγή του:
Ο Μαραθώνας το καλοκαίρι του 1963, ύστερα από δύο χιλιάδες χρόνια σιωπής και μοναξιάς, το αρχαίο πεδίο και η ακρογιαλιά του αντήχησαν ξανά με τις φωνές των 14.000 προσκόπων που μαζεύτηκαν για το 11ο Παγκόσμιο Τζάμπορη.»
Οι γενικές γραμμές του Τζάμπορη και προπάντων ο διεθνής του χαρακτήρας καθορίστηκαν το Σεπτέμβριο του 1962 στο Λονδίνο σε ειδική σύσκεψη στο μέγαρο «Μπέιντεν Πάουελ». Το Τζάμπορη ανακοινώθηκε μέσω ραδιοφωνικού μηνύματος  πρόσκλησης του Αρχιπροσκόπου της Α.Β.Υ Διαδόχου Κωνσταντίνου.

Η δουλειά ξεκίνησε πυρετωδώς σε χώρο που είχε παραχωρηθεί από ιδιώτες, κυρίως από το Μηχανικό του Ελληνικού Στρατού, από τη ΔΕΗ και την εταιρεία Υδάτων. Οι ξυλουργοί του στρατού κατασκεύασαν τις ημιμόνιμες εγκαταστάσεις, και χιλιάδες ορόσημα κατασκευάστηκαν για τις υποκατασκηνώσεις. Η απόσταση ήταν 5 χιλιόμετρα από την μια άκρη μέχρι το αμφιθέατρο και 2,5 χιλιόμετρα στο πλάτος.

Οι προμήθειες για τη διατροφή των κατοίκων της πάνινης πολιτείας και ό,τι άλλο μπορούσε να διατηρηθεί μετακινήθηκαν στον χώρο του Τζάμπορη λίγο πριν φτάσουν οι Πρόσκοποι. Και οι Πρόσκοποι έφθασαν από παντού. Δυστυχώς, τραγωδία χτύπησε το Τζάμπορη, όταν 21 παιδιά και 3 βαθμοφόροι από τις Φιλιππίνες χάθηκαν σε αεροπορική τραγωδία πάνω από το Ινδικό πέλαγος. Τις τρείς πρώτες μέρες οι σημαίες κυμάτιζαν μεσίστιες μέχρι να φθάσουν 2 πρόσκοποι από τις Φιλιππίνες για να συμμετέχουν. 
Υπήρχαν 11 υποκατασκηνώσεις με τα ονόματα των φυλών που πολέμησαν στον Μαραθώνα. Ερεχθηίς ,Αιγηίς, Πανδιονίς, Λεοντίς, Ακαμαντίς ,Οινηίς, Κεκροπίς, Ιπποθοωντίς, Ααιντίς,  Αντιοχίς και των Πλαταιών. 

Η τελετή έναρξης έγινε το βράδυ της 1ης Αυγούστου με το άναμμα των δέκα κυλίκων ( πυρσοί), ένας για κάθε Τζάμπορη που είχε προηγηθεί και ο ενδέκατος πυρσός ανήκε στο 11ο Τζάμπορη. Ένας Πρόσκοπος από κάθε υποκατασκήνωση μετέφερε τον κύλικα της φιλίας στην υποκατασκήνωση του.
Την επόμενη ημέρα μια Μαραθώνειος πορεία από 87 προσκόπους, ένας από κάθε χώρα, έφερε το μήνυμα παγκόσμιας συναδέλφωσης των συμμετεχόντων στον Δήμαρχο των Αθηναίων σε ανάμνηση του δρόμου του Φειδιππίδη όταν έφερε στην Αθήνα το «Νενικήκαμεν».

Στην κατασκήνωση άρχισαν τα παιχνίδια με το μεγάλο παιχνίδι «Νενικήκαμεν» όπου 11 πρόσκοποι από διαφορετικές χώρες έπρεπε να σχηματίσουν τη λέξη αυτή. Το άλλο δημοφιλές παιχνίδι ήταν οι «Άθλοι του Ηρακλέους. 12 άθλοι ατομικής και ομαδικής ευστροφίας. 

Κεντρική σκηνή του Τζάμπορη το Talent-o – Rama. Ένα μεγάλο λαϊκό πανηγύρι και ταυτόχρονα φεστιβάλ λαϊκής τέχνης, με καθημερινές επιδείξεις προσκοπικής τεχνικής ή πολιτισμού της χώρας τους. Συχνά ακόμη και πενήντα επιδείξεις γίνονταν ταυτόχρονα. Η συμμετοχή σε πέντε δραστηριότητες όπως ‘Οι Άθλοι του Ηρακλέους’, το «Ταλεντ- ο -ραμα», το ‘Τρίαθλο’, η κολύμβηση, η επίσκεψη στα περίπτερα των αντιπροσωπειών κ.α, έδινε το δικαίωμα απόκτησης του «Έπαθλου Δάφνης» 

Ο αέρας αρκετές μέρες ταλαιπωρούσε την κατασκήνωση και τα αστεία κυκλοφορούσαν από στόμα σε στόμα. Ανεμοτζάμπορη ή και σκονοτζάμπορη. Χρειάστηκε μια μέρα να σταματήσει ο αέρας για να μάθουν οι κατασκηνωτές την αξία του φυσικού κλιματισμού .Για πρώτη φορά έγινε ευκολότερο το πλύσιμο των πιάτων καθώς το νερό έπεφτε κάθετα.
Η παγκόσμια αυτή συνάντηση, η πολύχρωμη πολιτεία με τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα της γοήτευσε τους 85.000 Αθηναίους που βρέθηκαν σε ένα κατάμεστο Παναθηναϊκό Στάδιο να απολαύσουν ένα μεγάλο θέαμα λαϊκού πολιτισμού και παραδόσεων από κάθε χώρα που συμμετείχε στο Τζάμπορη.

Το μεγάλο γεγονός ήταν η παρέλαση όλων των συμμετεχόντων μπροστά από τον Βασιλέα Παύλο και η επίσκεψη της Λαίδης Όλαφ Μπέιντεν Πάουελ στο Τζάμπορη που έκλεισε και τη μεγάλη αυτή παγκόσμια προσκοπική συγκέντρωση . 
Ο απολογισμός του Τζάμπορη σε αριθμούς. Η κατασκήνωση είχε έκταση 5.000 στρέμματα, δημιουργήθηκαν ασφαλτόδρομοι περίπου 20 χιλιόμετρα με τις 8μηνες εργασίες του Μηχανικού, νοσοκομείο από τον Στρατό 100 κλινών, Ηλεκτροφωτισμός από τη ΔΕΗ και δίκτυο μεγαφωνικής εγκατάστασης, δίκτυο ύδρευσης με νερό από την Κάρυστο που μετέφερε πλοίο με ασκό. Υπολογίστηκε ότι το Τζάμπορη έφερε στην χώρα 10.000.000 δολάρια από συμμετοχές κατασκηνωτών και τα παιδιά ξόδεψαν κατά την παραμονή τους για μικροέξοδα περίπου 3.000.000 δολάρια.